poniedziałek, października 26, 2009

Grand Canyon National Park - South Rim

Wielki Kanion to przełom rzeki Kolorado w stanie Arizona przez Płaskowyż Kolorado, złożony głównie z łupków Yishnu, a także iłołupków, wapieni, piaskowców i granitowych intruzji. W tym kanionie znajduje się pełny przekrój geologiczny od ery prekambryjskiej po ere mezozoiczną. Każda seria warstw skalnych posiada inny odcień. Skały osadowe kanionu obfitują w skamieniałości, od pierwotnych glonów do drzew, od morskich muszli po szczątki dinozaurów. Czas powstawania kanionu szacuje się na około 10 milionów lat. Kanion zaczął powstawać najpierw w zachodniej części obecnego przebiegu, 17 mln lat temu, natomiast wschodni kraniec ukształtował się 5-6 mln lat temu. W następnych milionach lat trwało wcinanie się wgłębne rzeki i pogłębianie kanionu, przy zachowaniu jego długości. Jego "architektem" była prawdopodobnie rzeka Kolorado, która żłobiła kanion w miarę jak płaskowyż Kolorado się podnosił. Przed wybudowaniem w 1963 r. zapory wodnej Glen Canyon rzeka niosła przez kanion dziennie 500000 ton osadu, obecnie zaś zaledwie 80000 ton. W obecnym kształcie Wielki Kanion ma 349 km długości i w najgłębszym miejscu (Granite Gorge) 2133 m głębokości. Szerokość waha się od ok. 800 m (pod punktem widokowym Toroweap na North Rim) do 29 km w najszerszym miejscu. Jest to największy przełom rzeki na świecie.

Park Narodowy Wielkiego Kanionu został utworzony w 1919 roku i jest jednym z najstarszych parków narodowych w USA. Całkowita powierzchnia parku wynosi 4 926,66 km².
Region wokół Wielkiego Kanionu Kolorado został po raz pierwszy objęty ochroną federalną decyzją prezydenta Benjamina Harrisona z 20 listopada 1893 roku, który ustanowił w tym regionie rezerwat leśny. Prezydent Theodore Roosevelt 11 stycznia 1908 roku ze względu na "niezwykłe znaczenie naukowe, jako największego naturalnego kanionu w Stanach Zjednoczonych" ustanowił w tym miejscu pomnik narodowy pod nazwą Grand Canyon National Monument. Ponad dekadę później, 26 lutego 1919 roku Kongres przekształcił pomnik w park narodowy. Prezydent Herbert Hoover chcąc powiększyć obszar objęty ochroną 22 grudnia 1932 roku ponownie ustanowił Grand Canyon National Monument jako pomnik narodowy graniczący z istniejącym parkiem. Z kolei w 1975 roku podwojono powierzchnię Parku Narodowego Wielkiego Kanionu włączając do niego drugi pomnik narodowy Grand Canyon National Monument. W 1979 roku park wpisano na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ustanowienie Wielkiego Kanionu parkiem narodowym zapobiegło budowie na jego obszarze zapory na rzece Kolorado, która ostatecznie powstała w jej górnym biegu, jako zapora Glen Canyon Dam w miejscowości Page, która zalewając Glen Canyon utworzyła sztuczne jezioro Powella.

Większość zwiedzających przybywa do południowej krawędzi kanionu South Rim, podążając drogą stanową 64. Droga dociera do południowego wjazdu do parku w pobliżu miasteczka Tusayan, następnie skręca na wschód opuszczają park wschodnim wjazdem. Właściwie jest to ostatnie miejsce na zrobienie zapasów w rozsądnych cenach i zatankowanie samochodu. Miasteczko oferuję sporą bazę noclegową ale hotele nie należą do najtańszych. W pobliżu można znaleźć pola namiotowe przy głównej drodze. Przy wjeździe do Parku znajdują się bramki gdzie wnosi się opłatę za wjazd w postaci 25$, która ważna jest przez 7 dni. Pierwszym miejscem, na którym warto się zatrzymać jest punkt widokowy Mather Point (obecne w przebudowie gdzie trwa powiększanie miejsc parkingowych). Kierując się dalej główną drogą docieramy do siedziba głównej parku w miasteczku Grand Canyon Village, bardzo niedaleko od południowego wjazdu, w którym znajduje się spora baza noclegowa i kempingowa. Tutaj trzeba zostawić samochód i przesiąść się do lokalnego autobusu, który rozwozi turystów po punktach widokowych na "czerwonej linni" Hermits Rest Route. W sezonie trzeba odstać swoje w kolejce do autobusu. Niedaleko od przystanku znajduję się zejście na słynny szlak na dno kanionu - Bright Angel Trail, jest to szlak dla dobrego wędrowca wymaga wcześniejszej rezerwacji noclegu na dole kanionu, mniej wprawni piechurzy mogą przejść kawałek i wrócić (należy pamiętać, że wchodzi się 2-3 razy dłużej niż schodzi :) Woda i prowiant obowiązkowo!
Shuttlebusy dostarczają nas do 9 punktów widokowych (nie wszystkie warte są oglądania) skąd następny wolny bus zabiera nas co kilka minut. Warte wyjścia są na pewno Trailview Overlook, Powell Point, Mohave Point i Pima Point. Ostatni przystanek na trasie to Hermits Rest, który jest chyba najsłabszym punktem widokowym ale oferuje chwile odpoczynku przy kawie i ciastku, które można kupić w małym sklepiku z pamiątkami. Osoby mające dużo czasu i dobrą kondycje mogą tą trasę pokonać idąc wzdłuż krawędzi jakieś 13 km - widoki niezapomniane.
Wyjeżdżając z Grand Canyon Village można udać się na bardzo ciekawy punkt widokowy Desert View kilka kilometrów na wschód drogą numer 64. Znajduję się tam kamienna wieża z tarasem widokowym z którego widać bardzo dobrze rzekę Kolorado. (opis jest bardzo skrótowy żeby nie zanudzać czytelnika)
Wielki Kanion jest obszarem powietrznym o specjalnych zasadach, z wyznaczonymi terenami, gdzie loty są zakazane i terenami, gdzie obowiązuje minimalna wysokość lotu. Zasady te wprowadzono, aby zredukować natężenie hałasu i zanieczyszczenie na obszarze parku. Główną atrakcją są loty śmigłowcem.

Grand Canyon National Park / South Rim

Canyon de Chelly National Monument

Canyon de Chelly National Monument powstał 1 kwietnia 1931 jako część National Park Service, całkowicie znajduje się w północno-wschodniej części Arizony w granicach rezerwatu Indian Navajo. Na terenie Parku znajdują się ruiny wczesnych plemion tubylczych, zamieszkujących obecne tereny setki lat temu. Najbardziej znane to budowle Indian Anasazi (Hovenweep przypominają europejskie zamki okresu średniowiecza oraz kiva prostokątne lub okrągłe pomieszczenie, zazwyczaj wykonane z cegły adobe lub kamienia, budowane we wnękach skał lub zagłębione w ziemi) i Navajo.
Canyon de Chelly rozciąga się na przestrzeni 339 km2 i obejmuje dna i krawędzie trzech głównych kanionów: de Chelly, del Muerto i Monument, które wyrzeźbiły strumienie rzek gór Chuska znajdujących się na wschód od Canyon de Chelly National Monument.
Canyon de Chelly jest wyjątkowy pod jednym względem, jako jednostka w krajowym systemie Parków Narodowych zarządzana jest przez National Park Service ale jest własnością Indian Navajo. Dostęp do dna kanionu jest ograniczony, a odwiedzający mogą przemieszczać się w kanionach tylko wtedy, gdy towarzyszy im Ranger lub upoważniony przewodnik Navajo. Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest półtora milowy szlak White House Ruin Trail. Czas marszu to około 2 godziny ale dobry piechur przejdzie to znacznie szybciej. Trasa prowadzi na dno kanionu bardzo urokliwy drogą, przepiękne widoki i czerwone formacje skalne zrekompensują wysiłek. Na dole kanionu ruiny budowli Indian Anasazi nie są dostępne dla odwiedzających, miejsce to jest zagrodzone siatką.
Pozostałą część Parku można objechać samochodem zatrzymując się na wyznaczonych punktach widokowychi po na trasie North Rim i South Rim Drive. Pozostałe ruiny starożytnej kultury Indiani widoczne są z dużej odległości, przeważnie z punktów przy krawędziach kanionu, dlatego warto zabrać dobry obiektyw lub lornetkę. Wycieczki na dno kanionu można zamówić wVisitor Center. Nie ma żadnych opłat za wjazd do kanionu.
Charakterystyczną cechą parku jest geologiczna formacja skalna z piaskowca zwana Spider Rock, która wznosi się na wysokość 240 m od dna kanionu i znajduję się na skrzyżowaniu Canyon de Chelly i Monument Canyon. Spider Rock widać z South Rim Drive. Według tradycyjnych wierzeń Navajo wyższa z dwóch wież jest domem kobiety pająka stąd nazwa "Pajęcza Skała".
Nazwa Chelly (lub Chelley) została zapożyczona przez Hiszpanów od Indian Navajo - słowo Tséyi oznacza "Canyon" (dosłownie "Inside The Rock"